Yabancılar İçin Çalışma İzni Alma Rehberi 2025

Türkiye’de Yabancılara Çalışma İzni almanın yolları nelerdir? 

Türkiye’de yabancıların yasal olarak çalışabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilen çalışma iznine sahip olması gerekmektedir. Çalışma izni, yalnızca yabancının iş bulması ve işverenin başvuru yapması halinde verilir. Yani yabancı, iş bulmadan bireysel olarak çalışma izni alamaz.

Yabancı Çalışma İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?

Çalışma izni başvuruları iki farklı şekilde yapılabilir:

1. Yurt İçi Başvuruları

Türkiye’de en az 6 aylık geçerli ikamet izni bulunan yabancılar için işveren, e-Devlet sistemi üzerinden çalışma izni başvurusu yapabilir. Başvuruda iş sözleşmesi, pasaport bilgileri ve ilgili belgeler sisteme yüklenir. Çalışma izni, yalnızca izin verilen işyerinde ve belirtilen pozisyonda geçerlidir.

2. Yurt Dışı Başvuruları

Türkiye’de ikamet etmeyen yabancılar, bulundukları ülkedeki Türk konsolosluğu veya büyükelçiliği aracılığıyla çalışma izni başvurusu yapabilirler. Yabancıya verilen 16 haneli referans numarası, Türkiye’deki işveren tarafından e-İzin sistemi üzerinden girilerek başvuru tamamlanır. Onay sonrası yabancıya çalışma vizesi verilir ve Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra en geç 30 gün içinde işe başlaması gerekir.

Türkiye’de Yabancı Çalıştırma Şartları Nelerdir?

İşverenlerin yabancı çalıştırabilmesi için belirli kriterleri karşılaması gerekmektedir:

✅ İstihdam Şartı: İşyerinde her bir yabancı çalışan için en az 5 Türk vatandaşı çalıştırılması gerekir.

✅ Sermaye ve Mali Koşullar: İşverenin en az 500.000 TL ödenmiş sermayesi veya 8.000.000 TL yıllık cirosu olması gerekmektedir.

✅Ücret Standardı: Yabancı çalışana, pozisyonuna uygun asgari ücretin belirlenen katsayıya göre ödenmesi zorunludur. Örneğin, mühendisler için asgari ücretin 4 katı maaş ödenmelidir.

✅ SGK Kaydı: İşveren, çalışma izni onaylandıktan sonra yabancı çalışanı Sosyal Güvenlik Kurumu’na kaydettirmelidir.

Türkiye’de Yabancı Çalışma İzni Türleri

1. Süreli Çalışma İzni

Belirli bir işyeri ve iş için verilir. İlk başvuruda genellikle 1 yıl süreyle verilir ve uzatma başvuruları ile toplamda 3 yıla kadar uzatılabilir.

2. Süresiz Çalışma İzni

Türkiye’de en az 8 yıl çalışma izniyle çalışmış veya uzun dönem ikamet izni bulunan yabancılar, süresiz çalışma iznine başvurabilir. Süresiz çalışma izni sahipleri, iş değiştirdiğinde yeni bir başvuru yapmak zorunda kalmaz.

3. Bağımsız Çalışma İzni

Herhangi bir işverene bağlı olmadan çalışmak isteyen yabancılara verilir. Genellikle girişimciler ve yatırımcılar için uygundur. Yabancı yatırımcının belirli bir sermaye payına sahip olması gereklidir.

4. Turkuaz Kart (uygulanmasında belirsizlikler var) 

Yüksek nitelikli yabancılara verilen süresiz çalışma ve ikamet izni türüdür. İlk 3 yıl deneme süresi olup, ardından kalıcı hale getirilir. Özellikle bilişim, mühendislik ve akademik alanlardaki uzmanlara yönelik olarak geliştirilmiştir.

Hangi Mesleklerde Yabancılar Çalışamaz?

Türkiye’de bazı meslekler yalnızca Türk vatandaşlarına açıktır ve yabancıların bu alanlarda çalışması yasaktır:

🚫 Avukatlık
🚫 Noterlik
🚫 Diş Hekimliği ve Eczacılık
🚫 Özel Güvenlik Görevlisi
🚫 Gümrük Müşavirliği
🚫 Rehberlik ve Balıkçılık

Sektörel Çalışma İzni Koşulları

📌 Sağlık Sektörü: Özel hastanelerde çalışacak yabancı doktor ve hemşireler için Sağlık Bakanlığı’ndan onay alınması gerekmektedir. Ayrıca yabancı doktorların Türkçe yeterlilik sınavı geçmesi zorunludur.

📌 Bilişim ve Yazılım: Yazılım mühendisleri, veri analistleri gibi pozisyonlarda yabancı çalışma izinleri daha esnek olup, istihdam kotası ve mali kriterler uygulanmaz.

📌 Mühendislik ve Mimarlık: Yabancı mühendislerin çalışabilmesi için YÖK tarafından diploma denkliği onayı alması ve TMMOB’ye geçici üyelik kaydı yaptırması gereklidir.

📌 Turizm Sektörü: Turizm alanında animatör, SPA terapisti gibi pozisyonlarda çalışan yabancılar için 5 Türk vatandaşı istihdam etme şartı kaldırılmıştır.

📌 Ev Hizmetleri (Bakıcı, Hasta ve Çocuk Bakımı): Yabancılar yalnızca bakım hizmetleri alanında çalışabilir. Ev temizliği, aşçılık gibi işlerde çalışmaları yasaktır.

Çalışma İzni Başvurusu Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?

Başvurular genellikle 30 gün içinde sonuçlandırılır. Eksik evrak veya ek değerlendirme gereken durumlarda süre uzayabilir. Başvurusu reddedilenler 30 gün içinde itiraz edebilir veya idare mahkemesinde dava açabilir.

Türkiye’de Yabancı Çalışan Sayısı (2024 Güncel Veriler)

Son verilere göre Türkiye’de yaklaşık 240.000 yabancı çalışma izni verilmiştir. En fazla çalışma izni verilen ülkeler arasında Suriye, Türkmenistan ve Rusya vatandaşları bulunmaktadır. Yabancı çalışanlar en çok hizmet sektörü, sağlık, bilişim ve turizm alanlarında istihdam edilmektedir.

Çalışma İzni Olmadan Çalışan Yabancılar İçin Cezalar

📌 Çalışma izni olmadan çalışan yabancılara 16.000 TL’ye kadar para cezası uygulanabilir.
📌 İzinsiz çalıştıran işverene de idari para cezası verilir ve yabancı sınır dışı edilebilir.
📌 Çalışma izni olmadan çalışan yabancıların SGK kaydı yapılamaz ve sosyal haklardan yararlanamaz.

Sonuç

Türkiye’de yabancıların çalışma izni alabilmesi için öncelikle iş bulması ve işverenin başvuru yapması gerekmektedir. Çalışma izni başvurusu yapacak işverenlerin istihdam kotası, mali yeterlilik ve ücret kriterlerini sağlaması önemlidir. 2025 itibarıyla yapılan güncellemeler, belirli sektörlerde yabancı çalıştırmayı kolaylaştırırken, aynı zamanda yasal olmayan istihdamı önlemeye yöneliktir.

Türkiye’de yabancı çalışma izni süreci hakkında detaylı bilgi almak ve danışmanlık hizmeti almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.