Çalışma İzni Muafiyetleri: Türkiye’de Belirli Durumlar İçin Esnek İstihdam İmkanları (2025 Rehberi)

Türkiye’de yabancıların yasal olarak çalışabilmeleri için temel kural, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘ndan (ÇSGB) çalışma izni almalarıdır. Ancak, belirli durumlarda ve belirli sürelerle, yabancıların çalışma izni almalarına gerek kalmadan yasal olarak çalışabilmelerini sağlayan “Çalışma İzni Muafiyetleri” uygulanmaktadır. Bu muafiyetler, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, işgücü piyasası ihtiyaçları ve sosyal politikaları doğrultusunda belirlenmiştir. Bu makale, 2025 yılına uygun olarak, çalışma izni muafiyetlerinin ne anlama geldiğini, kimleri kapsadığını ve başvuru süreçlerini detaylandırmayı amaçlamaktadır.


Çalışma İzni Muafiyeti Nedir? Ne Anlama Gelir?

Çalışma izni muafiyeti, yabancıların Türkiye’de belirli bir süre veya belirli bir görev kapsamında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan ayrıca bir çalışma izni almaksızın yasal olarak faaliyet göstermesine olanak tanıyan özel bir statüdür.

  • 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’na Göre Tanımı: 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu, yabancıların Türkiye’de çalışma izni almadan çalışabilecekleri durumları ve bu durumlar için uygulanacak usul ve esasları belirlemiştir. Bu hükümler, özellikle kısa süreli veya belirli nitelikteki görevler için bürokrasiyi azaltmayı ve uluslararası ilişkileri kolaylaştırmayı hedefler.
  • Çalışma İzni Almadan Belirli Süreyle Çalışmaya İzin Verilen Durumlar: Muafiyet, genellikle 30, 60 veya 90 gün gibi kısa süreli görevler için geçerlidir ve yabancının statüsüne ve faaliyet alanına göre süreler farklılık gösterebilir. Bu durum, yabancının Türkiye’ye giriş yapmadan önce veya giriş yaptıktan sonra ilgili makamlara bildirimde bulunarak muafiyet statüsünü teyit ettirmesini gerektirir.

Kimler Muafiyet Kapsamında Değerlendirilir?

Çalışma izni muafiyeti kapsamına giren yabancılar ve faaliyet alanları 6735 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklerle detaylı olarak belirlenmiştir. Başlıca kategoriler şunlardır:

  • Türkiye’de Görevli Yabancı Basın Mensupları: Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan basın kartı almış olan yabancı gazeteciler, muhabirler ve kameramanlar. Bu kart, kendilerine çalışma izni muafiyeti sağlar.
  • Uluslararası Kuruluş Çalışanları: Türkiye’nin üyesi olduğu veya taraf olduğu uluslararası kuruluşlarda (örn: Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, NATO gibi) görevli yabancı personel.
  • Türkiye ile Anlaşmalı Ülkelerden Gelen Akademisyen veya Sanatçılar: Kültürel veya bilimsel değişim programları kapsamında, uluslararası anlaşmalar çerçevesinde Türkiye’ye gelen ve belirli sürelerle ders vermek, araştırma yapmak veya sanatsal faaliyetlerde bulunmak isteyen akademisyenler ve sanatçılar.
  • Sporcular, Antrenörler (Federasyon Onaylı): Ulusal veya uluslararası spor federasyonları tarafından onaylanmış, müsabaka, kamp veya kısa süreli eğitim amaçlı Türkiye’ye gelen yabancı sporcular ve antrenörler.
  • Kısa Süreli Proje Bazlı Çalışan Yabancılar (Film Ekibi, Teknik Uzman vb.): Belirli bir projenin (örn: kısa film çekimi, reklam prodüksiyonu, makine kurulumu, eğitim veya montaj işleri) tamamlanması amacıyla kısa süreliğine (genellikle 30 günü aşmayan) Türkiye’ye gelen ve bu faaliyetlerden Türkiye’de gelir elde etmeyen yabancı teknik uzmanlar, film ekibi üyeleri ve benzeri nitelikteki kişiler.
  • Yabancı Ülke Diplomatik Temsilcilikleri Çalışanlarının Eş ve Çocukları: Türkiye’deki yabancı diplomatik temsilciliklerde görevli personelin, karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, Türkiye’de ikamet eden ve çalışmak isteyen eş ve çocukları.
  • İrtibat Bürosu Çalışanları: Ücretleri yurt dışındaki ana şirketleri tarafından ödenen ve irtibat bürosunun tanıtım, pazar araştırması gibi kar amacı gütmeyen faaliyetlerinde görev alan yabancı yöneticiler ve diğer personel. (Daha önceki konularda detaylandırılmıştır.)

Çalışma İzni Muafiyet Başvurusu Nasıl Yapılır?

Çalışma izni muafiyeti statüsü, yabancının kendisi veya onu istihdam edecek kurum/şirket tarafından ÇSGB’ye yapılacak bildirimle resmiyet kazanır.

  • e-izin Sistemi Üzerinden Başvuru Süreci: Çoğu muafiyet başvurusu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın e-izin sistemi üzerinden online olarak gerçekleştirilir. Sisteme giriş yapılarak ilgili muafiyet kategorisi seçilir ve gerekli bilgiler eksiksiz olarak girilir.

  • Gerekli Belgeler: Muafiyet türüne göre belgeler değişkenlik gösterse de, genel olarak şunlar talep edilir:

    • Muafiyet talebini ve faaliyetin niteliğini açıklayan dilekçe.
    • Yabancının geçerli pasaport fotokopisi.
    • Görev tanımını, faaliyetin süresini ve niteliğini gösteren kurum/şirket onaylı görevlendirme yazısı veya sözleşme.
    • Varsa ilgili uluslararası kuruluş, federasyon veya bakanlık onayı.
    • Yabancının son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafı.
    • İlgili muafiyet kategorisine özgü ek belgeler (örn. basın kartı, spor lisansı, eğitim programı belgesi).
    • Belgelerin eksiksiz ve yasal gerekliliklere uygun (tercüme ve noter/apostil onayı gibi) olması, sürecin hızlanması için önemlidir.
  • Muafiyetin Süresi ve Uzatma İmkanı: Muafiyetler genellikle belirli bir süre (örneğin 30, 60 veya 90 gün) için verilir. Bu sürelerin dolmasından sonra faaliyetin devam etmesi gerekiyorsa, yabancının ya yeni bir muafiyet başvurusu yapması ya da Kanun’un genel hükümleri çerçevesinde normal çalışma izni alması gerekebilir. Uzatma imkanları ve koşulları, muafiyetin türüne göre farklılık gösterebilir.


Çalışma İzni Muafiyetinin Avantajları ve Sınırlamaları

Çalışma izni muafiyetleri, yabancılar ve işverenler için bazı avantajlar sunarken, belirli sınırlamalara da sahiptir:

  • Avantajları:
    • Hız ve Esneklik: Normal çalışma izni süreçlerine göre daha hızlı ve bürokratik açıdan daha az karmaşık olabilir.
    • Kolaylık: Özellikle kısa süreli veya belirli amaçlara yönelik görevler için pratik bir çözüm sunar.
    • Maliyet Etkinliği: Bazı durumlarda, klasik çalışma izni başvuru ücretlerinden muafiyet sağlayabilir.
  • Sınırlamaları:
    • Süre Kısıtlaması: Çoğu muafiyet, belirli bir süreyle (genellikle kısa) sınırlıdır. Bu sürenin aşılması durumunda yasal statü kaybedilir.
    • Faaliyet Alanı Sınırlaması: Yabancı, yalnızca muafiyetin verildiği faaliyet alanında çalışabilir; başka bir işte veya pozisyonda görev alamaz.
    • Hükümlere Bağlılık: Muafiyet statüsünde olsalar dahi, yabancılar Türkiye Cumhuriyeti yasalarına uymak ve vergi, sosyal güvenlik gibi diğer yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır.

ATA Kurumsal Olarak Bu Başvurularda Sunduğumuz Profesyonel Destek Hizmetleri

Çalışma izni muafiyetleri, yabancıların Türkiye’deki yasal statülerini doğru ve eksiksiz bir şekilde belirlemelerini gerektiren özel süreçlerdir. Bu başvuruların titizlikle hazırlanması ve takibi, olası hukuki sorunların önüne geçilmesi açısından büyük önem taşır. ATA Kurumsal olarak, çalışma izni muafiyeti kapsamındaki yabancılara ve onları istihdam etmek isteyen kurumlara kapsamlı danışmanlık hizmetleri sunmaktayız:

  • Durum Analizi ve Kapsam Tespiti: Yabancının veya kurumun hangi muafiyet kategorisine girdiğinin belirlenmesi ve uygun başvuru stratejisinin oluşturulması.
  • Gerekli Belge Listesinin Hazırlanması: Her bir muafiyet türü için özel olarak istenen belgelerin eksiksiz listesinin sağlanması.
  • Başvuru Dosyasının Hazırlığı ve Yönetimi: Dilekçelerin yazılması, belgelerin düzenlenmesi, noter ve yeminli tercüme işlemlerinin koordinasyonu.
  • e-izin Sistemi Üzerinden Başvuru ve Takip: Tüm başvuru süreçlerinin online sistem üzerinden profesyonelce yürütülmesi ve süreç takibi.
  • Mevzuat Danışmanlığı: Çalışma izni muafiyetleri ile ilgili güncel mevzuat hakkında sürekli bilgilendirme ve hukuki rehberlik.
  • Risk Yönetimi: Potansiyel sorunların önceden tespiti ve çözüme yönelik stratejiler geliştirilmesi.

ATA Kurumsal, çalışma izni muafiyeti süreçlerinizde size özel çözümler sunarak, yasalara tam uyum içinde hızlı ve sorunsuz bir deneyim yaşamanızı sağlar.

Türkiye’de çalışma izni muafiyeti kapsamında faaliyet gösterme hakkınız olduğunu mu düşünüyorsunuz? Ya da bu statüdeki bir yabancıyı bünyenize katmayı mı planlıyorsunuz?

Karmaşık süreçlerde profesyonel rehberlik almak ve zaman kazanmak için hemen ATA Kurumsal ile iletişime geçin.

Sitemiz içeriklerinden memnun musunuz? Ata Kurumsal Danışmanlık geri bildiriminizi öğrenmek istiyor. Profilimize bir yorum gönderin. https://g.page/r/CT9i2JXthUlOEAI/review

About the Author: Av. Batın Yılmaz

Av. Batın Yılmaz
Av. Batın Yılmaz; Yabancılar hukuku alanında uzmanlaşmış İstanbul barosuna kayıtlı hukukçudur. Daha hızlı iletişim için bilgi@atakurumsal.com adresinden ulaşabilirsiniz

28 Comments

  1. Avatar
    FARZAD 11 Kasım 2022 at 00:50

    MERHABA ATA KURUMSAL
    BEN ACİL DOKTORUYUM
    2 SENEDİR ÇALIŞMA İZNİM VAR
    AMA ŞUBAT AYINDA BİTECEK ONU UZATMAM LAZIM
    ÇALIŞMA İZNİ MUAFİYETİ BENİ KAPSIYO MU
    2.SORUM EV ADRESİMİ DEĞİŞİTİRDİM BUNU E DEVLET ÜZERİN DEN NASİL YAPABİLİRİM E İMZAM VAR AMA OLMUYOR EV DE BOŞ GÖZÜKMEKTEDİR
    NUFUS MÜDÜRLÜĞE DE GİTTİM SORDUM ONLAR DA GÖÇ İDARESİNE GİTMEMİ SÖYLEDİLER

    • Ata Kurumsal
      Ata Kurumsal 21 Kasım 2022 at 17:08

      Merhaba, çalışma izni muafiyetleri doktorları kapsamamaktadır, adres sorununuz ile muhtarlığa giderek kaydınızı yaptırabilirsiniz.

  2. Avatar
    Aynagül Serbol 10 Temmuz 2021 at 12:51

    Merhabalar, Sayın ata kurumsal uzun suredir sitenizden çok sayda faydalı bilgiler buldum. Ancak bir sorum var. Uzun dönem ikamet izine sahip yabancılar, çalışma izninden muaf mıdır?

    • Ata Kurumsal
      Ata Kurumsal 31 Temmuz 2021 at 11:49

      Merhaba, uzun dönem ikamet izni sahibi yabancılar çalışma izni kriterlerinden muaftırlar, çalışma izni için bakanlığa başvuru yapmak zorunludur.

      Sitemizin içeriklerinden ve sorularınıza verdiğimiz cevaplardan memnun musunuz? Ata Kurumsal Danışmanlık geri bildiriminizi öğrenmek istiyor. Profilimize bir yorum gönderin. https://g.page/r/CT9i2JXthUlOEAI/review

  3. Avatar
    Ayla 8 Temmuz 2020 at 23:51

    Merhaba ben çalişma izim ssk ya iptal oldu onu geri açtira bilirmiyim yoksa transfer yapabilirmiyin

    • Ata Kurumsal
      Ata Kurumsal 17 Temmuz 2020 at 12:05

      Merhaba, SGK iptal olduysa maalesef ki transfer yapamazsınız.

      Sitemiz içeriklerinden ve sorularınıza verdiğimiz cevaplardan memnun musunuz? Ata Kurumsal Danışmanlık geri bildiriminizi öğrenmek istiyor. Profilimize bir yorum gönderin. https://g.page/r/CT9i2JXthUlOEAI/review

  4. Avatar
    homan 8 Şubat 2020 at 15:35

    Sayin ATA KURUMSAL DANIŞMANLIK Ben iran vatandasiyim, turkiyede limited şirket kurup, dis ticaret yapmayı düşünüyorum,
    şirket sanal ofis olarak korulacakdir,
    acaba benim çalışma izin almama gerek var midir?

    • Ata Kurumsal
      Ata Kurumsal 17 Şubat 2020 at 23:35

      Merhaba, şirket kuran ve yetkilisi olan her yabancının çalışma izni alma zorunluluğu vardır.

Comments are closed.

Kurumsal danışmanınız olalım

Bizi aramak için  444 7 284

Şirketimiz en kısa zamanda sizinle iletişime geçecektir.