Yabancı Uyruklu Öğretmen Çalıştırmak İsteyen Kurumların Bilmesi Gerekenler

Milli Eğitim Temel Kanunu ile Türkiye’deki özel ve resmi tüm okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlanmış ve kurumlar arasında bir bütünlük sağlanmıştır. Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı çalışacak yabancı uyruklu öğretmenler; 4817 sayılı ‘’Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun Hükümleri’’ doğrultusunda mesleğe başlama süreçlerini gerçekleştirirler. Bu kanun hükmüne göre;

Yabancı uyruklu öğretmenler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilen çalışma izni olmadan hiçbir eğitim kurumunda çalışamaz.

Yabancı uyruklu öğretmenlerin Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak sözleşmeli çalışması hakkındaki esaslar 02.11.1985 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Bakanlar Kurulunun aldığı bu karara göre;

Yabancı dilde eğitim veren okullarda görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretmenlerin sayısı 400 ile sınırlandırılmış olup sözleşme süreleri ilk olarak 2 yıllık süreyi kapsamaktadır. İki yılın sonunda ise sözleşme süreleri 1 yıllık zaman dilimlerinde uzatılır ve en fazla 5 yıllık dönemi kapsar.

Yabancı Uyruklu Öğretmenlerin Maaşları Nasıl Belirleniyor?

Yabancı uyruklu öğretmen ücretlerine tavan sınırlandırılması getirilmiştir ve 20 yıllık kıdemi bulunan, en üst derecedeki kademeden aylık alan bir öğretmenin aylık maaşının brüt toplamının dört katını geçmemesi esas alınmıştır.

Yabancı uyruklu öğretmenlerin nitelikleri ve seçimlerine dair yönetmelik ise 07.02.1986 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Bu yönetmeliğe göre;

• Yabancı uyruklu öğretmenlerin 45 yaşını aşmamış olması,
• En az 4 yıllık yükseköğretim mezunu olması,
• Alanında en az 2 yıllık tecrübesi bulunması gibi şartlar aranmaktadır.

Aynı yönetmeliğin 38. Maddesinde “Uluslararası seviyede sanat ve spor alanında başarıları bulunan yabancı uyruklu öğretmenlerde ise öğrenim şartı aranmaz” ibaresi bulunmaktadır.

Yabancı Uyruklu Öğretmenlerin Türkiye’de Çalışma Kriterleri

Yabancı uyruklu öğretmenlerin Türkiye’de çalışabilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen değerlendirme kriterleri bulunuyor. Bu kriterlere göre;

• Yabancı uyruklu öğretmen çalıştırmak isteyen eğitim kurumunda en az 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının istihdam ettirilmesi zorunludur.
• Aynı eğitim kurumunda birden fazla yabancı uyruklu öğretmen çalıştırılması halinde her yabancı uyruklu çalışan öğretmen için ayrı ayrı beş (5) T.C vatandaşının istihdam ettirilmesi gerekiyor.
• Yabancı öğretmen çalıştırma kriterlerine göre işletmenin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL olması veya brüt satışının en az 800.000 TL olması gerekiyor.
• Yabancı uyruklu öğretmene ödenecek ücretin ise asgari ücretin en az 3 katı olması gerekir.

Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Azınlık Okullarında Çalışması Hakkında Yönetmelik

Türkiye’de büyükelçilik ve konsolosluklar bünyesinde faaliyetlerini gösteren okullarda yabancı uyruklu öğretmen çalıştırılması ise; ‘’Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun uygulanması yönetmeliğinin 54. Maddesinde belirtilmiştir. Bu kanun maddesine göre;

Yabancı uyruklu öğretmenler, başvurularını Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yaparlar. Bu başvuru sonrasında İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen çalışma amaçlı ikamet tezkeresi ile öğretmenlik mesleğini icra edebilirler. Bu şekildeki başvurularda ayrıca bir çalışma izin belgesine gerek kalmaz.

Yabancı uyruklu öğretmenlerin bir diğer çalışma alanı ise azınlık okulları oluyor. Farklı dil ve dinlere sahip Türk vatandaşlarının eğitim gördüğü azınlık okullarında yabancı öğretmenlerin çalıştırılması tamamen karşılıklılık ilkesine ve kültür anlaşmalarına bağlı olarak şekillenmektedir.

Sonuç olarak yabancı uyruklu öğretmenlerin Türkiye’de kendi branşlarında öğretmenlik yapabilmesi için öncelikle;

• İkamet tezkeresi
• Milli Eğitim Bakanlığından ön izin belgesi
• Çalışma Bakanlığından çalışma izni alması gerekir.

Yabancı uyruklu öğretmenlerin çalışma izni alması için geçerli olan esas ve usuller diğer yabancı uyruklu çalışanlar için gerekli olan düzenlemeleri kapsamaktadır. Müracaatta gerekli görülen ön izin belgesi dışında bakanlık tarafından belirlenen bazı özel kriterler de dikkate alınmakta ve bu özel kriterler tamamen kişiye özgü şekilde saptanmaktadır.

Yabancı uyruklu öğretmenlerin Türkiye’de çalışmak için yaptığı başvuruların iptal edilmesi durumunda 1 yıl beklenmesi ve bir yıl sonra yeniden müracaat edilmesi gerekmektedir.