Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki, istisnai çalışma izinleri, çalışma izni gereksinimlerinin muafiyeti değildir, sadece belirli bir yabancı grubu için çalışma izinlerini sağlanması hususunda bakanlığa daha esnek bir yaklaşım sağlamaktadır.
Çalışma izinleri yabancıların Türkiye’de yasal ikamet ve çalışmalarına göre, önceden belirlenmiş koşullara göre sağlanmaktadır. Bununla beraber belli kategorilerdeki insanlar için, uygulanabilir zaman süreçlerine bakılmaksızın çalışma izinleri sağlanabilmektedir.
Yabancılar Hakkında Çalışma İzni Kanunu’nun 8.maddesinde ve Düzenlemenin 4.kısmında istisnai çalışma iznine uygun yabancıların ana kategorilerinden bahsedilmektedir.
- Türk Vatandaşlarıyla Evlenmiş Yabancılar
- Türk Vatandaşlığını Kaybedenler
Türk Vatandaşlarıyla Evlenmiş Yabancılar
Türk vatandaşlarıyla evlenmiş yabancılara istisnai çalışma izni sağlanabilmektedir. İstisnai çalışma izni çerçevesinde nitelendirilmek için, sadece yasal evlilik yeterli değildir, evli partnerlerin aile birliği içinde yaşaması gerekmektedir. Diğer bir deyişle, sahte veya anlaşmalı evlilik geçerli olmamaktadır. Türk vatandaşlarıyla evlenmiş yabancılar için, yabancılar hakkında Çalışma İzni Kanunu Düzenlemesinin 13 (4). Maddesinde belirtilene göre en az 3 yıllık çalışma izni kriteri hariç tutulmaktadır. Dolayısıyla, çalışma izni başvurularında karar şu faktörleri göz önünde bulundurmaksızın verilmektedir :
- Başvurulan işin özel koşulları
- Yabancı başvuru sahibinin akademik yeterliliği,
- İşverenin ulusal ekonomiye katkısı
- Başvurulan işin ücret seviyesi ve
- Çalışmanın iş yerindeki durumu.
Bununla birlikte, ne sebeple olursa olsun, evliliğin ilk üç yılında eşlerden birinin ölümü halinde, istisnai çalışma izni otomatik olarak geçersiz hale gelir. Üç yıldan sonra evliliğin geçersiz hale gelme kararıyla, Türkiye’deki yerleşik yabancılar ve Türk eşinden olan çocukları istisnai çalışma iznine uygunluk hakkını sürdürmeye devam edeceklerdir.
Mevcut Türk mevzuatlarına göre göz önünde bulundurulmalıdır ki, “Yerleşik Yabancı” için açıkça bir tanım belirtilmemiştir. “Kalıcı ikamet” veya “Yerleşim ikameti” gibi izinler Türkiye’deki yabancılar için hali hazırda geçerlidir. “İstisnai çalışma izinleri” amacıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı’na yerleşik yabancılar hakkında danışarak uygulama yapmaktadır. Sadece, açık olmamasına rağmen, bu konseptin tanımı İçişleri Bakanlığı’nın 155 numaralı Yabancıların Çalışma İzni, Çalışma Vize ve İkamet Tezkereleri genelgesinde bulunmaktadır. “Yerleşik olarak belirlenmiş yabancılar ve çocukları” başlığı altında, yabancılara şu tanım atfedilmiştir :
- Özellikle turizm bölgelerinde yerleşmiş ve mülk satın almış yabancılar
- Türkiye’ye yerleşme niyetiyle giriş yapmış yabancılar
- Aileleri ve kişisel hayatları hakkındaki yakın ilişkiler kurmak sebebiyle Türkiye’de göz önünde bulundurulan yabancılar ve
- Türkiye’yi yaşamak için hayatının merkezi olarak belirleyen ve sosyal bağlantılarını – ekonomik aktivitelerini devam ettirecek yabancılar.
Türkiye’de en az 3 yıl yasal ve kesintisiz olarak ikamet edenler “Yerleşik” olarak tanımlanmaktadır ve ilgili valilikten durumlarıyla alakalı yasal belgeleri talep edebilmektedirler.
Türk Vatandaşlığını Kaybedenler
Yabancıların çalışma izni hakkındaki mevcut mevzuata göre, Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler hakkında koşullar 403 numaralı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 19,27 ve 28.ci maddelerinde istisnai çalışma izni için uygun olabilecekleri belirtilmiştir. Burada unutulmamalıdır ki 29 Mayıs 2009 tarihinden itibaren 403 numaralı Türk Vatandaşlığı kanunu feshedilmiştir. Yeni yasanın 47.ci maddesi vasıtasıyla, 403 numaralı kanundaki tüm kaynaklar yeni kabul edilen 5901 numaralı Türk Vatandaşlığı Kanunu ile mevzuatlar kabul edilmiştir.
Buna göre, 5901 numaralı kanunun 34. Maddesinde bu kişilerin istisnai çalışma iznine uygunluklarından feragat edilmiştir.
1) Aşağıdaki kanunları sağlayan kişiler yetişkin hale geldikten üç yıl içinde Türk vatandaşlığından feragat edebilmektedir.
- Bu insanların arasından annelik veya babalık bağıyla Türk vatandaşlığını doğumla elde edenler, yabancılar bir anne veya babadan doğumla veya sonrasında vatandaşlık elde edenler
- Bu insanların arasından Türk vatandaşı olanların annelik veya babalık bağıyla, vatandaşlığı faklı bir doğum yerinde kazananlar
- Evlat edinmeyle Türk vatandaşlığı kazananlar
- Doğum yeriyle Türk vatandaşlığı kazanmalarına rağmen, yabancı bir anne veya babadan sonrada Türk vatandaşlığı kazananlar
- Herhangi bir nedenle anne ya da babasının Türk vatandaşlığı sebebiyle Türk vatandaşlığı kazananlar
(2) Yukarıda belirtilen durumlarda kişi vatansız hale gelebilir ve seçim hakkı uygulanmayabilir.
Dahası, 5901 numaralı kanunun 16.maddesine göre Türk vatandaşlığını evlilikle kazanan Türk kadınlar, evliliğin bitmesi, istisnai çalışma izni veya yabancı eş dolayısıyla Türk vatandaşlığından feragat ederek çıkabilmektedir.
[1] Burada unutulmaması gereken, 6458 nolu Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra, yabancılara kalıcı ikamet izni sağlanmaktadır.
“ Bir yabancı eğer Türkiye’de yasal olarak ve kesintisiz 8 yıldır geçerli ikamet izniyle yaşıyorsa, belirsiz süreli olarak Uzun Dönem İkamet İznine uygun olabilmektedir. Bununla birlikte, göçmen sınıfında olan yabancılar veya insani nedenlerden dolayı ikamet izni olanlar yada geçici koruma altında olanlar uzun dönem ikamet iznine başvurmaya uygun değillerdir. Ek olarak, uzun dönem ikamet iznine uygun olabilmek için, yabancıların aşağıdaki kriterleri de sağlamaları gerekmektedir. Bu sebeple yabancılar ;
- Son 3 yıl içinde sosyal yardım almamış olmak,
- Ailesi ve kendisinin yaşamı için yeterli ve düzenli kaynaklara sahip olmak,
- Geçerli bir sağlık sigortasına sahip olmak,
- Kamu düzeni ve güvenliği için bir tehdit unsuru olmamak.
Sağlık, eğitim ve zorlayıcı kamu hizmeti dışında 1 yıldan fazla Türkiye dışında kalınması halinde, Uzun Dönem İkamet İzni iptal edilebilmektedir.”
İstisnai çalışma izni kimlere verilir?
Yabancı çalışma izni kriterlerinden bir veya bir kaçını yerine getiremeyen iş verenler için bakanlık oluru ile bir takım istisnalar uygulanmaktadır. Bu istisna uygulamasında Türkiye Cumhuriyetinin Menfaatlerine göre karar verilir.
Hangi durumlarda istisna uygulanır?
- Yabancı navigasyon firmalarının Türkiye’de çalışacak personelleri için
- Türkiye Cumhuriyeti Devletinin dahil olduğu projeler de çalışacak personeller için
- Fındık toplama için yabancı personel çalıştırmak isteyen üreticiler için
- Yabancı film şirketlerinin Türkiye de çekilecek sahnelerinde oynayacak oyuncular ve set çalışanları için
- Montaj amacıyla Türkiye de çalışacak yabancı personeller için
- Turizm sektöründe yabancı çalıştıracak şirketler için*
Yukarıdaki maddelerin haricinde Türkiye Cumhuriyeti devletinin menfaatine olan çalışmalarda yabancı çalıştırmak için bakanlığa başvurunuzu yapabilirsiniz.
Sitemiz içeriklerinden memnun musunuz? Ata Kurumsal Danışmanlık geri bildiriminizi öğrenmek istiyor. Profilimize bir yorum gönderin. https://g.page/r/CT9i2JXthUlOEAI/review
112 Comments
Leave A Comment
İlginizi Çekebilir
Kurumsal danışmanınız olalım
Bizi aramak için 444 7 284
Şirketimiz en kısa zamanda sizinle iletişime geçecektir.
Merhabalar ;
Yabancı uyruklu eşim için çalışma izni başvurusu yapmak istiyorum , gerekli şartlar ve belgeler nelerdir ? İlla bir firmamı başvuru yapabiliyor işveren olarak ? ve iş verenden gerekli belgeler nelerdir ?
3 Yıllık oturum iznimiz var
9 aydır evliyiz ve Türkiyede yaşıyoruz
Şimdiden teşekkür ederim
Alper
Merhaba, evet çalışma izni alabilmeniz bir iş bulmalısınız sadece işveren yabancı adına çalışma izni alabilir, yabancı çalıştırmak isteyen işyerlerinin ödenmiş sermayesi 100 Bin TL olmalı ve 5 sigortalı Türk personel çalışıyor olması gerekmektedir. Evliliğiniz 3 yılı doldurursa veya çocuğunuz olursa yukarıda ki kriterlerden muaf olursunuz.
İyi günler.Erkek ardaşım makedonya vatandaşı öğrenimlerini ortaokuldan beri türkiyede gördü.Evlenmeyi düşünüyoruz nikahtan sonra istinai çalısma izni alıp çalısabilir mi? İŞ yeri kabul ederse hemen belge alınıp işe baslayabilir mi ? Çok çok teşekkür ederim.
Merhaba, öncelikle mutluluklar dileriz. İstisnai çalışma izni için evliliğinizden bir çocuğunuzun olması veya evliliğinizin 3 yılı doldurması gerekmektedir.
Merhaba benim de benzer bir durumum var. Eşim yabancı Türkiye’ye aile birleşme vizesiyle gidiyoruz. çalışma izni alabilmek için hangi tür oturma iznini alabiliriz?
Merhaba, aile ikamet izni almış yabancıların eğer evlilikleri 3 yılını doldurmuş ise veya çocukları varsa çalışma izni başvurusu yapılırken hiç bir kriter aranmaz, bu yüzden Aile ikamet izni çalışma izni için en güzel ikamet izni türüdür.
Merhabalar ben Metin Saliov Makedonya Vatandaşıyım.Ailem serbest göçmenlik kapsamında vatandaşlık hakkı kazandı referans yoluyla hani Türkiye’de birinci derece akrabası olanlar yararlandı.Bu süreçte hepsi t.c vatandaşı oldu sadece ben o dönemde Almanya’da olduğum için serbest göç vizemi almadım 5 yıl hak tanındı bize işlemleri başlatmak için.2016 yılında ben kesin dönüş yaptım konsolosluktan serbest göç vizemi aldım Tekirdağ ilgöç idaresine başvurdum evrakları tamamlayıp genel müdürlüğüe ordan da nüfus müdürlüğüne gönderilmesi lazım idi fakat iki yıldır ilgöç evraklarimi anca onaylattı.Elimde serbest göçmen belgesiyle vatandaşlık işlemlerim tamamlanana kadar geçerli olan, iki yıldır Türkiye’de yaşıyorum.Sizden isteğim çalışma izni alabilirmiyim? vatandaşlık sürecinde bana yardım edebilirmisiniz ? Haklarimin olması lazim.. Cevabınızı bekliyorim.Kolay gelsin.
Merhabalar;
Kazakistan uyruklu eşim 6 yıldır Türkiye’de ikamet etmektedir. Vatandaşlık almadan sınırsız oturum izni gibi bir hakkımız var mıdır?
Merhaba, Türkiye’de kesintisiz 8 yıl ikamet etmiş yabancıların süresiz oturma iznine başvuru hakları vardır, bu durumda 2 yıl sonra süresiz oturma izni alabilirsiniz.
Bir konuda sizlere danışmak istedim. Ben Türk vatandaşıyım ve yabancı biriyle evlendim. Ancak yabancı olduğu ve işverenlerin çalışma izni ile uğraşmamak istememesinden dolayı eşim iş bulamıyor. Web sayfanızda istisnai çalışma izni olduğunu okudum. Bu durumda kendi bireysel olarak iş bulmaksızın bu izin için başvuru yapabilir mi ?
Merhaba, hayır bulunamaz, Türk vatandaşı ile evli yabancılara istisnai çalışma izni verilmektedir fakat bu bir iş verenin yanında olabilir.
Merhaba. Mısır’lı bir arkadaşım Türk vatandaşı olan bir kadınla evlendi bu yıl. Ikamet izni aldı. Çalışma izni için ne yapması lâzım acaba? Aylık 3.000 tl’ye iş buldu. Motor tamircisi. Bir de kadın Belçika’da şuanda ailesi orada. Bu sorun olur mu?
Merhaba, Türk vatandaşları ile evli yabancılar 3 yılını doldurmadan kriterlerden muaf tutulmazlar ve çalışma iznini yabancılar kendi adlarına alamazlar, iş bulduğu yerin ona çalışma izni alması gerekmektedir.
Merhaba,
Bir konuda sizlere danışmak istedim. Ben Türk vatandaşıyım ve yabancı biriyle evlendim. Ancak yabancı olduğu ve işverenlerin çalışma izni ile uğraşmamak istememesinden dolayı eşim iş bulamıyor. Web sayfanızda istisnai çalışma izni olduğunu okudum. Bu durumda kendi bireysel olarak iş bulmaksızın bu izin için başvuru yapabilir mi ?
Yardımlarınız için çok teşekkür ederim .
İyi Çalışmalar,
Ayse
Merhaba, sorunuzla ilgili cevabımızı en kısa sürede vereceğiz.
Merhabalar, yabanci uyruklu bir lisans öğrencisi için çalişma izini çakartabilir mi? Çıkartabilirse şu anda şubat ayında okulu bitecek ve devamlılık zorunluğum yoksa okulda, bunun için o haftalık 24 saatinden daha fazla saat çalışabilir mi?
Şimdiden teşekkürler.
Merhaba, lisans öğrencilerine çalışma izni almak isteyen iş verenlerin çalışma izni başvuruları maalesef onaylanmamaktadır, sadece yüksek lisans, master ve doktora öğrencileri Türkiye de bir iş bulabilirlerse çalışma izni alabilirler.
merhaba
Turkiye’de sinif ogretmenligi okuyan yabancilar Turkiye’de bir sinif ogretmeni olarak calisabilir mi ?
Simdiden tesekkurler
Merhaba, Özel eğitim kurumlarında sınıf öğretmeni olarak çalışabilirsiniz.
Teşekkür ederim